BESLENME VE ANTIİ- AGİNG
Beslenme uzmanlari uzun zamandir telomere uzunlugunun dinamikleri ve bu uzunlugun insan sagligini ve yasam suresini nasil etkiledigini arastiriyorlar. Peki, nedir bu telomerler?
“Telomer; kromozomların ucunda yer alan, herhangi bir genetik bilgi taşımayan, hücre bölünmesi sırasında kromozomların aşınmasını önleyen bir bölüm. Her hücre bölünmesinde telomerlerden bir parça eksilir ve hücre yaşlandıkça telomerler kısalır. Telomerler çok kısalınca hücre bölünmesi durur, yani hücre ölür.
Biyolojik ve kronolojik yaş
Telomer testinde telomer boyu PCR yöntemiyle ölçülür. Telomer boyunun uzun çıkması kişinin biyolojik yaşının kronolojik yaşından daha uzun olduğunu, diğer bir deyişle kişinin yaşlanma hızının az olduğunu gösterir. Telomer boyunun zaman içindeki değişimi ölçülerek kişinin yaşıtlarına oranla daha mı hızlı, yoksa daha yavaş mı yaşlandığı hesaplanabilir. Telomer boyu kısalmasını önleyen tedavilerle yaşlanma yavaşlatılabilir.
Beslenme tarzının etkisi
İnflamasyona sebep olan veya oksidatif stresi artıran diyetler, telomer boyunun hızlı kısalmasına yol açar. Karbonhidratlar, şekerli maddeler, fast food tarzı yiyecekler, işlem görmüş ve saflaştırılmış gıdalar, asitli içecekler, yapay tatlandırıcılar, trans ve doymuş yağlar telomer boyunun kısalmasına neden olur. Bunu önlemek için anti-oksidan olarak bilinen taze meyvelerden ve pişmemiş veya az pişmiş sebzelerden karışık olarak her gün 10 porsiyon tüketmek gerekiyor.
Ayrıca lifli gıdalar, tekli doymamış yağlar, omega-3 yağ asitleri, yağlı ve soğuk su balıkları, bitkisel kaynaklı proteinler almak da telomer boyunun kısalmasını önleyen etkenlerden. Günlük toplam kalori alımını sınırlamak, düzenli egzersiz yapmak, her gün en az 7-8 saat uyumak, stresten uzak durmak ve mümkünse haftada dört gün akşamları 12 saat aç kalmak telomer boyu kısalmasını önleyen diğer faktörler.
Kilosu fazla olanların ideal vücut kitle indeksine inmeleri de önemli. Bel çevresi ve karın içi yağ oranının azaltılması gerekiyor. Sigara ve tütün de kullanmamakta fayda var.
